یلدای هنر نقش جهان

کتاب سال را که باز کنیم، تفألمان به شب یلدا می‌افتد؛ بلندترین شب سال! 365 روز می‌گذرد تا برسیم به شبی که پر از خاطره است و طعم خوش دیدار. تو هم چشم ببند و باز کن حافظ را “اَلا یا اَیُّهَا السّاقی اَدِرْ کَأسَاً و ناوِلْ‌ها ، که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل‌ها”.

آیین‌های یلدایی

هر گوشه‌ای از سرزمین هزار رنگ ایران برای پاسداشت شب یلدا آیینی مخصوص به خود دارد. علی‌اکبر دهخدا در تعریف آیین‌های یلدایی نوشته است: «در این شب ایرانیان با گردآمدن دور آتش، رقص و پای کوبی یلدا را جشن می‌گرفتند. آنگاه سفره‌ای فراخ و گشاده می‌گسترانیدند که روی آن آتشدان، عطردان و خوراکی‌های گوناگون از جمله خوراکی‌های فصلی و خوردنی‌های غیرنوشیدنی مانند نان، شیرینی، حلوا و گوشت قربانی بود».

• یلدا و تفعل به حافظ

از قدیم‌الایام ایرانیان اهل شعر و هنر بودند؛ در شب یلدا بزرگ‌ترهای مجلس، در بالاخانه و به‌دنبالشان اهل خانه گرد هم می‌نشستند. کتاب حافظ را برمی‌‌داشتند و سرنوشتشان را به دست اشعار می‌سپردند؛ «ای حافظ شیرازی، تو کاشف هر رازی، من طالب یک فالم، بر من نظر اندازی». هنوز هم این رسم دیرینه تازگی دارد؛ تقدیر ما گره خورده به فرهنگمان و چه خوش باوری است هم‌دستی شعر و هنر برای زندگی انسان‌ها.

• سفره یلدای ایرانی

در شب چله‌های قدیمی، سفره‌ای پهن می‌شد به نام «میزَد» که در آن میوه‌های تر و خشک، آجیل، پشمک و نوشیدنی‌های مختلف گذاشته می‌شد تا هنگام شب‌نشینی از مهمانان پذیرایی مفصلی شود. پای ثابت سفره‌های یلدا آجیل و میوه‌های انار و هندوانه است که از گذشته ولیمه این جشن محسوب می‌شود. در سفره یلدا آتشدان، عطردان، بخوردان و بَرسَم هم قرار می‌گرفت تا عطر و گرما نویدبخش سرآمدن سرمای شب و تاریکی باشد. «بَرسَم» وسیله‌ای از جنس شاخه گیاهی خاص یا فلزهای برنج و نقره است که برای دعاخوانی از آن استفاده می‌کردند.

هدیه شب یلدا و صنایع دستی ایرانی

ایرانیان برای پذیرایی شب یلدا سنگ‌تمام می‌گذاشتند و اعتقادشان بر این بود که باید بساط این شب را هنرمندانه پهن کرد؛ از این رو چیدمان سفره‌های یلدا اهمیت زیادی در نزد خانواده‌ها داشت. ایرانیان باستان هویت خود را در تزیین سفره شب چله به نمایش می‌گذاشتند و از هر چه ساخته دست خودشان بود برای آذین سفره یلدا استفاده می‌کردند.

سفره یلدا اگر از جنس ترمه‌های خوش‌نقش ایرانی باشد، رنگ‌وبوی دیگری به خانه می‌دهد. ظرف‌های پذیرایی اگر با هنر دست هنرمندان ایران ساخته شده باشد، طعم و عطر دیگری به محتویاتش می‌بخشد و اگر همه این‌ها کنار هم بیاید، اصالت و خلاقیت شماست که نقل مجلس یلدا خواهد شد.

برای چیدن سفره ایرانی، چه انتخابی بهتر از صنایع‌دستی که نشانی از هویت ما دارد و زیبایی‌اش بر جان هر بیننده‌ای می‌نشیند. ظروف سرامیکی و سفال، مسی، نقره و برنجی را تصور کنید که مقابل دیده مهمانان شما گذاشته شده و چشم‌هایی که خیره بازی رنگ و نقش آن‌هاست.

هدایای لوکس برای شب یلدا

هدیه دادن از رسم‌های شیرین شب یلداست که لذت هم‌نشینی و ع

شرت شب‌نشینی را چند برابر می‌کند. هدیه شب یلدا از آن دست یادگارهایی است که تا آخر عمر در خاطر گیرنده‌اش می‌ماند و شوق لحظه گرفتنش را در دلت نو می‌کند.

دانه‌های سرخ انار را تصور کنید که روی تن مسی بشقاب نشسته و طعنه می‌زند به دانه‌های فیروزه‌ای سنگ‌های حاشیه‌اش. از کادوهای لوکسی که می‌توانید برای شب چله هدیه بدهید، صنایع‌دستی فیروزه‌کوب است که ارزش هنری بالایی دارند و نمایانگر اصالت نیز هستند.

هدیه شب یلدا برای عروس و داماد

شب چله‌ای یکی از آیین‌های باستانی ایرانی است که برای تازه‌عروس‌ها حس‌وحال متفاوتی دارد. برای خرید هدیه شب یلدا باید چیزی را انتخاب کنید که به اندازه هویت این شب خاص و ویژه باشد. در رسم شب چله‌ای خانواده داماد برای نو عروس خود هدایایی را درنظر می‌گیرند و با نیت مهمانی به خانه عروس می‌روند.

در برخی از مناطق ایران این هدیه را با نام «خوانچه یا خونچه عروس» هم می‌شناسند. طبق این رسم در سینی‌های بزرگ مسی آجیل گذاشته می‌شود و میوه‌های آراسته شده در کنار لباس و زیورآلات در طبق‌های شکیل به عروس هدیه داده می‌شود.